نام نت های موسیقی + خطوط حامل انواع نت های موسیقی

نام گذاری نت ها

در نت‌ خوانی موسیقایی، علامت‌های تغییردهنده قبل از نت‌ها قرار می‌گیرند. تغییرات سیستماتیک روی هفت نت در گام‌ها را می‌توان در سرکلید نوشت، با توجه به اینکه آن‌ها روی تمامی نتهای مورد نظر در قطعه تأثیر می‌گذارند. تأثیرات سرکلید و علامت‌های تغییردهندهٔ محلی (عرضی) با هم ترکیب نمی‌شوند. اگر سرکلید ♯G را نشان می‌دهد، علامت عرضی ♭ آن را به ♭G تغییر می‌دهد نه به ♮G، اما بعضی اوقات این نوع از علامت‌های تغییردهندهٔ نادر به‌معنی ♮ (طبیعی)، همراه با یک ♭ برای واضح کردن آن بکار می‌رود. همچنین (و عموماً)، علامت  در سرکلید همراه با علامت ♯ به‌معنای دوبل دیز است نه سه دیز.

مانند نت‌های مترادف، بسیاری از علامت‌های تغییردهنده صداهای برابری ایجاد می‌کنند که متفاوت نوشته می‌شوند. برای نمونه، بالا بردن نت B به ♯B آن را معادل نت «دو» خواهد کرد. در تمامی حالت‌ها، گام کامل کروماتیک پنج مجموعهٔ جدید به نت‌های اصلی اضافه می‌کند که تعداد آن‌ها به ۱۲ نت می‌رسد (سیزدهمین نت همان اکتاو است)، که هرکدام نیم پرده با دیگری تفاوت دارد.

نتهایی که بر مبنای گام دیاتونیک قراردارند، بعضاً بنام نت‌های دیاتونیک خوانده می‌شوند؛ نت‌هایی که خارج از این مجموعه هستند بعضاً نت‌های کروماتیک خوانده می‌شوند.

در شیوهٔ دیگر نت‌نویسی، که اغلب در کشورهای انگلیسی استفاده می‌شود، از پسوند “is” برای نشان دادن ♯ و “es” (فقط “s” بعد از A, E) برای نشان داده ♭. برای مثال Fis برای ♯F, Ges برای ♭G, Es برای ♭E. این سیستم در آلمان ایجاد شد و اکنون در تمام کشورهای اروپایی که زبان اصلی آن‌ها انگلیسی یا رومانی، نیست بکار می‌رود.

در بسیاری از کشورها که از این سیستم استفاده می‌کنند، حرف H برای نشان دادن B طبیعی در انگلیسی بکار می‌رود، حرف B برای نشان داده ♭B و Heses برای B (نه Bes، که همچنان در سیستم وجود دارد). بلژیک و هلند از همان پسوند استفاده می‌کنند اما نتهای گفته شده A تا G بکار برده می‌شوند، که ♭B همان Bes است. دانمارک همچنین از H استفاده می‌کند اما bes به‌جای Heses برای B استفاده می‌شود.

جدول کامل گام کروماتیک بر مبنای C4 یا دوی میانی در زیر آورده می‌شود:

ریشه تاریخی نظام هجایی

نظام هجایی، همان که در کشورهای ایتالیا و فرانسه (و نیز در ایران به پیروی از نظام فرانسوی) معمول است، در قدیم براساس تئوری موسیقی قرون
وسطایی از شش هجا تشکیل می شده:

UT

RE

MI

FA

SOL

LA

هجاهای ششگانه را کشیشی موسیقی دان، از اهالی فرانسه و مقیم ایتالیا به نام گوپیدو د، آرسو (Guido d ArezzO، ۹۹۰۔ ۱۰۵۰) از شعر مناجات گونه زیر، که اهنگ آن را احتمالا خود ساخته بود، برگزید و آن را به خاطر سهولت ازبر کردن اصوات موسیقی و در زیر و بمی شان نسبت به هم، به شاگردان و سرایندگان خویش می آموخت:

UTqueant lexsi REsonare fibris MIra gestorum FAmuli tuorum SOLve poluti LAbireatum sancte johannes

          (UT)               (RE)                 (MI)                (FA)                (SOL)            (LA)

در قرن های بعد که نظام شش نتی گسترش یافت و به هفت نت امروزی رسید، هجای (سی) بر آن افزوده شد، و نیز هجای «اوت» که در نت خوانی دشوار بود به هجای «دو» بدل گشت.

ریشه تاریخی نظام الفبایی

در نظام الفبایی به تبعیت از تئوری موسیقی یونان باستان، و کوك سازهای آن زمان، نت «لا» مبدأ قرار گرفته و نت ها، برطبق همان تئوری، با هفت حرف آغازین الفبای لاتین، نامگذاری شده اند:

A (لا)

B (سی)

C (دو)

D (ر)

E (می)

F (فا)

G (سل)

این نظام را کشورهای انگلیسی زبان (انگلستان و آمریکا) و آلمانی زبان ( آلمان و اتریش ) پذیرفته اند و به کار می برند. اما میان این دو گروه کشورها، اختلاف هایی در نحوه نامگذاری به چشم می خورد. وسعت صداهای اصلی موسیقی ، یعنی پهنه ای از بم ترین تا زیرترین اصوات، متجاوز از ۶۰ صوت را در برمی گیرد، در حالی که نت ها فقط هفت نام دارند. در واقع در این پهنه گسترده، پس از هفتمین نت، نام آنها از آغاز تکرار می شود. به گفته دیگر، در ادامه پهنه اصوات موسیقی همواره پیش از هر نت (دو) ، نت (سی)، و پس از هر نت (سی)، نت (دو) قرار دارد. این تکرار تا پایان یافتن اصوات موسیقی البته بسامد نت های تکرار شونده هربار دو برابر بسامد نت های همنام پیشین است. به فاصله این دو نت همنام (اوکتاو) گفته می شود .

علامت‌ها و نشانه‌های تغییردهنده صدا

علائمی که در سمت چپ نت‌های موسیقی می‌آیند و بدون تغییر در مکان آن‌ها بر روی حامل باعث تغییر فرکانس نت‌ها می‌شوند.

این علائم شامل: ♯ (دیِز) و ♭ (بِمُل) و X (دوبل دیِز) و  (دوبل بِمُل) و ♮ (بِکار) هستند. در موسیقی ایرانی دو علامتِ سُری و کُرُن نیز وجود دارد.

♯ (دیِز): هرگاه سمت چپ نتی قرار گیرد، آن را نیم پرده زیرتر می‌کند.

♭ (بِمُل): هرگاه سمت چپ نتی قرار گیرد، آن را نیم پرده بم‌تر می‌کند.

X (دوبل دیِز): هرگاه سمت چپ نتی قرار گیرد، آن را یک پرده زیرتر می‌کند.

 (دوبل بِمُل): هرگاه سمت چپ نتی قرار گیرد، آن را یک پرده بم‌تر می‌کند.

♮ (بِکار): هرگاه سمت چپ نتی قرار گیرد، باعث خنثی شدن نشانه تغییردهنده می‌شود و نت به حالت طبیعی برمی‌گردد.

حامل

عبارت است از تعدادی خطوط افقی و موازی، با فواصل مساوی که نت‌های موسیقی روی خطوط و بین خطوط و یک نت بالای حامل و یک نت پایین حامل نوشته می‌شوند. خطوط حامل از پایین به بالا شمرده می‌شوند. در پرکاربردترین حالت حامل از پنج خط تشکیل شده‌است. به‌وسیلهٔ حامل پنج خطی می‌توان تعداد یازده نت را نشان داد که عبارتند از: پنج نت در روی خطوط، چهار نت بین خطوط، یک نت در بالا (مماس با خط پنجم) و یک نت در زیر حامل (مماس با خط یکم).

سخن پایانی

امیدوارم این پست مورد استفاده و مفید برای شما کاربران عزیز سایت بوده باشد.

اگه توی نت خوانی و تشخیص جایگاه هر نت مشکل دارید و می‌خواید سریع این کار رو انجام بدید از صفحه زیر دیدن کنید

• مینی دوره نت خوانی سریع

برای یادگیری اصولی و با زبان ساده پیانو هم می‌تونید بر روی کلمه ی اموزش پیانو کلید کنید.